Kalıtım

Kalıtım

Kalıtım biliminin öncüsü Avusturyalı Gregor Mendel olarak kabul edilir. Mendel, bezelye bitkisi ile yaptığı çalışmalar sonucunda kalıtsal özelliklerin yavru döllere nasıl aktarıldığını ortaya koydu.

Kalıtsal özelliklerin bir kuşaktan bir sonraki kuşağa aktarımına kalıtım, kalıtımı inceleyen bilim dalına ise genetik adı verilir.

Genler belirli özelliklere etki eden DNA parçalarıdır ve kromozomlarla nesilden nesile aktarılır.

Karakter: Canlılarda çeşitliliğe neden olan her bir özelliğe denir.

Alel gen: Biri anneden, diğeri babadan gelen ve bireyde aynı kalıtsal özelliklerin görülmesine etki eden gen çiftine denir.

Genotip: Canlıların sahip olduğu gen yapısına denir.

Fenotip: Genotip ve çevresel etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan özelliklere denir.

Baskın (dominant) gen: Bir karakterin oluşumunda etkisini her zaman gösteren gendir.

Çekinik (resessif) gen: Baskın genle birlikte olduğunda fenotipte etkisini göstermeyen gendir.

Çekinik genler küçük harfle, baskın genler büyük harfle gösterilir.

Homozigot (saf döl): Genotipte iki çekinik veya iki baskın gen yan yana olduğunda bu genlere homozigot denir.

Heterozigot (melez döl): bir baskın bir çekinik gen yan yana olduğunda ise bunlara heterozigot denir.